Geschreven door: Nate Seltenrich op 01 januari, 2022
Van cannabis afgeleide cannabinoïden – met name THC, CBN en CBD – bleken bijna 50 jaar geleden voor het eerst kankerremmende activiteiten te vertonen bij muizen. Sindsdien hebben veel onderzoekers het vermogen onderzocht van lichaamseigen, van planten afgeleide en synthetische cannabinoïden om in vitro (buiten een levend organisme) het afsterven van kankercellen te veroorzaken en de groei van tumoren bij dieren te remmen. Grotendeels ten gevolge van het wettelijk verbod op cannabis is veelbelovend onderzoek naar het anti-carcinogene effect van cannabinoïden – gesteund door anekdotische verhalen over kankerreductie door cannabisolie-extracten – echter nog niet omgezet in klinische proeven. Er moet nog veel werk worden verricht om vast te stellen dat cannabis en cannabinoïden kanker bij mensen kunnen bestrijden, ook als aanvulling op andere therapieën zoals chemo en bestraling, en om het gebruik ervan in behandelingsprotocollen te integreren. Met 1,9 miljoen Amerikanen die elk jaar de diagnose kanker krijgen, is deze opvallende kloof tussen het laboratorium en de kliniek een ander verontrustend bijproduct van de oorlog tegen drugs. Hoewel het waar is dat cannabis in bredere kring wordt geaccepteerd vanwege zijn vermogen om kankersymptomen en de bijwerkingen van chemotherapie te behandelen, is het onwaarschijnlijk dat er drastische veranderingen in het onderzoek zullen optreden zolang de plant niet op de federale lijst is geplaatst. Ondertussen gaan de pre-klinische werkzaamheden door. Hieronder staan nog vijf artikelen die in de afgelopen weken zijn gepubliceerd, met over het algemeen bemoedigende resultaten.
CBD EN LONGKANKERSTAMCELLEN
Van cannabidiol (CBD) is eerder aangetoond dat het verschillende soorten kankercellen bestrijdt, maar het effect ervan op kankerstamcellen – een kleine subpopulatie van zichzelf vernieuwende cellen die tumoren doen ontstaan en voortschrijden – is minder goed bekend. Een paar Deense onderzoekers probeerden hier meer over te weten te komen. In een artikel gepubliceerd in het tijdschrift Pharmaceuticals in november 2021, beschrijven zij een studie waarin zij het effect van CBD op moeilijk te behandelen longkankerstamcellen en kankercellen testten. We ontdekten dat CBD de levensvatbaarheid verminderde en celdood induceerde in beide celpopulaties op een dosis-afhankelijke manier, schrijven de auteurs. De exacte mechanismen van CBD in kankerstamcellen moeten echter nog worden opgehelderd en lijken celcontext- afhankelijk te zijn.
CBD GECOMBINEERD MET CHEMOTHERAPIE
Drie onderzoekers van het Canadese Ontario Veterinary College hebben een studie verricht naar het vermogen van CBD om het urotheliaal carcinoom bij honden, de meest voorkomende vorm van blaaskanker bij honden, te behandelen, zowel alleen als in combinatie met chemotherapie in vitro. In de diergeneeskundige praktijk leidt behandeling met chemotherapie alleen ertoe dat de meeste honden binnen een jaar aan de ziekte bezwijken, zo schrijven de auteurs. In hun studie, waarvan de bevindingen werden gepubliceerd in het tijdschrift PLOS One, verminderde CBD de
levensvatbaarheid van de cellen en induceerde het celdood in urotheelcellen van honden op zichzelf – en het werkte zelfs beter wanneer het werd gecombineerd met chemotherapie. Verdere studies in vivo zijn gerechtvaardigd, en klinische studies zijn nodig om te onderzoeken hoe CBD-chemotherapie combinatiebehandelingen het best kunnen worden geïmplementeerd in een klinische setting, concluderen de auteurs – in een bekend refrein dat net zo goed van toepassing zou kunnen zijn op menselijke kankers.
CANNABINOÏDEN VOOR CHEMOTHERAPIE-GEÏNDUCEERDE NEUROPATHIE
Perifere neuropathie is een bijwerking van chemotherapie die bij bijna 70 procent van de patiënten in de eerste maand van de behandeling optreedt. Veroorzaakt door zenuwbeschadiging, manifesteert het zich als zwakte, gevoelloosheid, en pijn in de handen en voeten. Volgens een groep auteurs van de Mayo Clinic in Minnesota en Sutter Health in Californië in een artikel uit 2021 over Integratieve Kankertherapieën, zouden topische crèmes met THC en/of CBD patiënten kunnen helpen die deze aandoening ervaren. Hun artikel bespreekt de gevallen van 26 kankerpatiënten die topische cannabinoïden probeerden om de aandoening te behandelen, 22 van hen meldden dat ze verlichting vonden. Deze gegevens vormen de basis voor een gerandomiseerd placebo-gecontroleerd onderzoek met een gestandaardiseerd product om de werkelijke doeltreffendheid van een dergelijke behandeling vast te stellen, schrijven de auteurs. Twee weken later toonde een ander artikel in het tijdschrift Neurotherapeutics aan dat het toedienen van een synthetische CBD-analoog, PECS-101 genaamd, samen met het chemotherapiemedicijn paclitaxel, langdurige verlichting van mechanische en koude allodynie (een model van neuropathische pijn) bij muizen teweegbracht. Verdere analyse door de in Brazilië gevestigde onderzoekers wees uit dat dit effect werd gemedieerd door PPARy kernreceptoren, een bekend doelwit van CBD.
CANNABINOÏDEN VOOR KANKERGEASSOCIEERDE CACHEXIE
In een review in het Journal of Cachexia, Sarcopenia, and Muscle beoordeelt een groep onderzoekers van het University College London het potentieel van cannabinoïden voor de behandeling van kankergerelateerde cachexie, een aandoening die wordt gekenmerkt door onvrijwillig gewichtsverlies en anorexia. Eerdere studies ondersteunen het gebruik van cannabinoïden voor cachexie bij andere chronische ziekten, waaronder HIV en multiple sclerose, schrijven de auteurs – maar gegevens over deze interventie bij kankerpatiënten ontbreken. Een literatuuronderzoek leverde tien studies op: vier willekeurige gecontroleerde trials en zes niet willekeurige studies. Meta-analyses van deze beperkte studies brachten geen statistisch betekenisvolle voordelen van het gebruik van cannabinoïden aan het licht, maar anekdotische, door patiënten gerapporteerde waarnemingen uit de niet-gerandomiseerde studies wezen wel op verbeteringen van de eetlust.
REMMING VAN ENDOCANNABINOÏDE-AFBREKENDE ENZYMEN
Als uit preklinisch onderzoek blijkt dat cannabinoïden de proliferatie van tumorcellen, tumorinvasie en metastase (de verspreiding van kankertumoren naar nieuwe plaatsen) kunnen onderdrukken, en kankerceldood en -afbraak kunnen ondersteunen, kunnen benaderingen die gericht zijn op het verhogen van de niveaus van de eigen cannabinoïden, of endocannabinoïden, dan ook dienen als een anti-kankertherapie? Dat is de kernvraag die wordt onderzocht in een recent overzichtsartikel in het tijdschrift Cancers. Naast de directe activering van cannabinoïdereceptoren door de externe toepassing van overeenkomstige agonisten, bestaat een andere strategie erin deze receptoren te activeren door de endocannabinoïdenniveaus op de overeenkomstige pathologische hotspots te verhogen, stellen de in Duitsland gevestigde auteurs voor. Zij geven een overzicht van bevindingen uit eerdere studies die aantonen dat remming van de enzymen FAAH en MAGL, die de THC-achtige endocannabinoïden anandamide en 2-AG afbreken, wordt geassocieerd met een vermindering van de ontwikkeling en verspreiding van tumoren. Het moduleren van enzymatische activiteit om de endocannabinoïde werking te verbeteren is een onderwerp van voortdurende belangstelling voor een verscheidenheid aan therapeutische resultaten, maar er is nog weinig vooruitgang geboekt in termen van klinische vooruitgang.
Bronnen
- 1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1159836/
- 2. https://www.mdpi.com/2072-6694/12/1⅓203/htm
- 3. https://www.mdpi.com/1424-8247/14/11/1169/htm
- 4. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0255591
- 5. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/15347354211061739
- 6. https://link.springer.com/article/10.1007/s13311-021-01164-w
- 7. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jcsm.12861
- 8. https://www.mdpi.com/2072-6694/13/2⅖701
Nate Seltenrich, een onafhankelijke wetenschapsjournalist uit de San Francisco Bay Area, behandelt een breed scala aan onderwerpen, waaronder milieugezondheid, neurowetenschappen en farmacologie. Copyright, Project CBD. Mag niet worden herdrukt zonder toestemming.